Tarihçe
İLÇEMİZİN TARİHİ
Pazarlar'ın bulunduğu yer, eski yerleşim yerleri halkının mal değişim yeri (alış-veriş merkezi) olarak kullandığı yerdir. Tahmini 700-800 yıl önce çevresindeki yerleşim yerlerindeki halk, Pazarcık halkı çeşitli sebeplerle (yüzük oyunu, aşiret kavgası vb.) bulundukları yerden bugünkü Pazarlar'a göç ettikleri anlaşılmaktadır. İlçe ismini de Pazarcık Nahiyesi'nden almaktadır. 1942 yılına kadar Kütahya'nın Gediz ilçesine bağlı olarak bir muhtarlıkla, 1942 yılından sonra Simav İlçesine bağlanan Pazarlar, iki muhtarlıkla idare edilir durumda iken 1958 yılında belde olmuştur. Pazarlar'ın ilçe başvurusu 09.05.1990 tarihinde kabul edilmiştir. 08.08.1991 tarihinde ilk kaymakamın göreve başlaması ile Simav'dan ayrılarak Kütahya'nın ilçeleri arasına katılmıştır.
Yapı bakımından etkin bir tarihi yapısı bulunmadığından kesin bir tarihi gelişimi yoktur. Planlı bir kazı çalışmasının yapılmaması ve Gediz bölgesinde 3 Simav bölgesinde 2 antik kent kazılarına başlanmamış olması sebebiyle değişebilecek bir tarihi yapıya sahiptir.
İl olarak ele aldığımızda;Ege Bölgesi'nin İç Batı Anadolu Bölümü'nde yer alan Kütahya, bilinen tarihi içinde Hitit, Frig, Roma, Bizans, Selçuklu, Germiyanoğulları ve Osmanlı Dönemi uygarlıklarıyla Türkiye Cumhuriyeti'ne ulaşmıştır. Buna rağmen çevredeki Arkeolojik buluntular ilin yerleşim tarihini çok daha eskilere, ilk çağlara değin götürmektedir. Pazarlar - Şaphane bölgesinde bugün de işletilen zengin maden yatakları dolayısıyla tarihin her devresinde ilgi görmüştür. Malazgirt Zaferi'nin ardından XI. yüzyılın sonunda Türk uygarlıklarıyla tanışan Kütahya, Germiyanoğlu Beyliği'ne başkentlik yapmış olup Osmanlı Devleti bu topraklar üzerinde kurulmuştur.Pazarlar aktif olarak bu coğrafya içinde yer almıştır. Ayrıca Kütahya 'Türk ve dünya askerlik tarihi' nin en büyük zaferinin kazanıldığı yer olarak zengin bir kültürel mirasa sahiptir. Pazarların ; Gediz Muharebeleri. Uşak, milli mücadele hareketleri içinde aktif rol oynadığı ve Simav,Gediz ve Uşak üçgeni tarihinde yer aldığı söylenebilir.
PAZARLARIN TARİHİ GELİŞİMİ
1940 yılında Ankara Dil Tarih Coğrafya Fakültesi'nden mezun olduktan sonra İstanbul Arkeoloji Müzesi'nde 33 yıl boyunca Sümer tabletlerini inceleyen Sümerolog İlmiye Çığ, Nuh Tufanı'nın ilk kez Sümer tabletlerinde yer aldığını hatırlattı. Jeolojik, arkeolojik kanıtlar ve Sümerce ile Türk dillerindeki benzerliğin Sümerler'in vatanının Orta Asya olduğunu gösterdiğini belirten Çığ, Orta Asya'da 20 bin yıllarından itibaren ısınma dönemiyle 12 bin yıllarında buzulların erimeye başladığını belirtti. Çığ, 'Pek çok araştırmacının kanıtlarına göre, büyük buz göllerinden taşan tatlı sular büyük taşkınlara yol açtı. İnsanlar gemiyle oralardan uzaklaştı. Ancak bu insanlardan bir kısmı tekrar ülkesine döndü. Tarımı, hayvanları evcilleştirmeyi, çanak-çömlek yapmayı, tanrı inancını öğrendiler. Ama tufandan sonra Orta Asya'da büyük kuraklık başlayınca, halkın bir bölümü Mezopotamya'ya yöneldi. Güney Mezopotamya'ya önce Sümerliler'in ataları olarak düşünülen Ubeytliler, daha sonra Sümerliler geldi' Sümer yazılı belgelerinde geçen birçok kelimenin Türkçe olduğunun kanıtlandığını belirten Çığ, 'Sümerler, Güney Mezopotamya'ya yerleşince bildiklerini daha da geliştirdiler. Dillerine göre bir yazı icat ederek her istediklerini yazacak duruma geldiklerinde ise daha önce bulundukları Orta Asya'da meydana gelen bu büyük taşkınlıklardan kalan anıları da yazıya geçirdiler' demektedir.
Sümerlerin ön Asya'ya gelmesi ve hakimiyetini yitirmesi döneminde Anadolu'ya doğru Türk yerleşiminin oluştuğunun izleri vardır. Bu konuda MÖ 2200 yıllarında geçen savaşı konu alan 'Şartamhari Metinleri' de teyit etmektedir.
Kesin tarihi bilinmemekle birlikte MÖ 1200 yılarında hakimiyet sağladığı görülen ve yine Ural-Altay kökenli olan Frigler, bu bölgeye de hakim olmuşlardır. Pazarlar; Beş yüz yıl süren Frig hakimiyeti zamanında Kadoi(Gediz) ve Ansır (Simav) coğrafyasında yer almış ve Kadoi'ye bağlı kalmıştır. Ancak İon ve Roma hakimiyetine Gediz'den önce girmiştir. Bu bölgede meydanda gelen depremler ve istilalar dolasısıyla kurulu şehir yoktur ve yerleşim yerlerinin yeri sık sık değişmiştir. Antik yerleşim yerleri ortaya çıkarılmayı beklemektedir.
